Eisheiligen-Buz Azizleri-Soğuk Mayıs Günlerinin Sebebi

buz azizleri

Bugün Avrupa' nın birkaç ülkesindeki bir halk inanışından bahsetmek istiyorum. Eisheiligen-Buz Azizleri. Aslında halk inanışı ama her yıl da doğru çıkıyor artık tesadüf mü bilmem.
Ben Avusturya' da olduğumdan, buradaki efsaneden bahsedeyim. Her yıl Mayıs ayının 11, 12, 13, 14cü ve 15. günleri soğuk olur. Hatta tohum ekecek olanlar bu günlerin geçmesini bekler. Bunun nedenini de o günlere adanmış azizlere bağlarlar. Bu azizler tarih sırasıyla Eisheiligen denilen buz azizleri Mamertus, Pangratius, Servatius, Bonifatius ve Kalte Sophie (Soğuk Sofie) denilen Sophia' dır.
Bu günler gerçekten hemen her yıl çok soğuk, hatta fırtınalı geçer. Sonra da artık havaların ısınmasıyla yaz başlangıcı gibi kabul görür Avusturya' da. Çiftçiler, bu günlere çok dikkat eder. Ayrıca ay takvimine de birebir uymaya çalışırlar. Avusturya halkının toprak işini ne kadar iyi bildiğini göz önüne alınca, bu işte bir doğruluk payı var diye düşünmeden de edemiyor insan. İşin azizlerin anma günü kısmına gelince, belki de işaret olarak takvimin o günlerini baz almışlardır.
Genelde biz de hassas bir şey ekeceksek buna dikkat ederiz.
Konuyla ilgili olarak biraz da bilimsel bilgiler eklemek istiyorum:

mayıs soğukları

Çiftçi takvimlerinin klimatolojik perde arkası

Meteorolojide, buz azizleri sözde tekilliği temsil eder.

Mayıs ayının başından itibaren, Orta Avrupa'daki sıcaklıklar genellikle oldukça yüksektir. Bununla birlikte, bu yüksek sıcaklıklar, soğuk kutuplu havanın Orta Avrupa'ya aktığı hava koşulları tarafından tekrar tekrar kesintiye uğrar. Geceleri zemin donmasına neden olabilen hava değişimleri görülür. Çiftçilerin kuralına göre, ılık bahar havası ancak “soğuk Sophie” sona erdiğinde sabit hale gelir. Çiftçilerin bu kuralı önemliydi, çünkü zemin donu bir tohumu yok edebilir. Bu nedenle ekime sadece soğuk Sophie'den sonra izin verildi. (Kendi bahçıvanlık deneyimlerimden de bunu biliyorum)

Payerne'de (İsviçre) uzun vadeli ölçüm serileri buz azizleri sırasında hiçbir buz birikimi göstermez (ne Julian ne de Gregoryen takvimine göre). Bununla birlikte, yılların büyük çoğunluğunda, toprak donu Mayıs ayında en az bir veya iki kez meydana gelir, yılın neredeyse yarısında Mayıs ayında toprak donması iki günden fazla olur.  Çiftçilerin kuralını değerlendirirken, iklim değişiklikleri de dikkate alınmalıdır: muhtemelen buz azizleri ile ilgili kural, ortaçağ soğuk döneminde konulmuştur.

Mayıs ayı


İklim tarihinde, sıcak ve soğuk dönemler tekrar tekrar değişiyordu. 950 / 1000'den 1200 / 1300'e kadar Ortaçağ Sıcak Dönemi vardı; Avrupa'nın daha soğuk bölgelerinin yanı sıra tarım ve hayvancılığın yerleşmesini destekledi. Bu dönemi, Küçük Buz Devri (15. ila 19. yüzyılın başı) takip etti. Küçük Buzul Çağı'nda da önemli iklim dalgalanmaları vardı; örneğin, 1570-1630 ve 1675-1715 arasındaki süreler özellikle soğuk dönemlerdir.

Küçük Buz Devri'nde genellikle çok soğuk, uzun kışlar ve yağmurlu, serin yazlar vardı. 17. yüzyılın ortalarında ve 19. yüzyılın ortalarına kadar buzullar Alplere iki kez nüfuz ederek çiftlikleri ve köyleri yok etti. Kıtlık birçok bölgede nadir değildi. Ortalama büyüme mevsimi bugünden daha kısaydı; bu çiftçiler için bir ikilem yarattı (özellikle ülkenin serin bölgelerinde, örneğin Almanya'nın doğusunda ve düşük dağ sıralarında): geç ekilirlerse hasat azdı; erken ekilirlerse, genç bitkiler ilkbahar donu riski altındaydı.

Küçük Buzul Çağı'nın sonundan bu yana ve özellikle 20. yüzyılın sonlarına doğru, büyüyen mevsimler gittikçe daha uzadı ve ilkbahardaki don olayları eskisinden daha az sık ve kısa ve aynı zamanda daha az şiddetliydi. Örneğin, Mayıs ayında ortalama 0.4 don günü, 1951'den 1961'e kadar (on yıl içinde dört gün) Trier'de ölçülmüştür, ancak 1991'den 2006'ya kadar hiçbiri ölçülmemiştir. İlkbaharın başlangıcı, görünüşe göre yıllar öncesinden birkaç gün önce. Haziran ayında bir başka soğuk hava koyun soğuğu olarak bilinir.

Almanya'da iklim bölgesel olarak çok farklıdır; Büyük ölçekli hava olayları, yerel hava olayları (hem zayıflamış hem de yoğunlaşmış) ile kaplanmıştır. Bazı kaynaklar sıcaklıklarda gerçek bir düşüşün bilimsel olarak doğrulandığını bildirmektedir. Bununla birlikte, 1965'ten beri İsviçre'de kaydedilen uzun vadeli değerler, bu popüler bilgeliği doğrulamamaktadır. Bununla birlikte, Mayıs ayında düzenli olarak don günleri gözlemlenebilir. (Kaynak: Wikipedia)

Bunlar da ilginizi çekebilir:

Mim- Benim Şehrim
Günaydın, Herkesi Selamlıyorum-Selamlaşmanın Güzelliği
Hallstatt Gezilerimizden Kareler
Schlossberg Graz-Graz Gezilerimiz

8 Yorumlar

Yorumlara link eklemeyiniz tıklanabilir link olan yorumlar yayınlanmaz. Please don' t add your links at the comments they will not published.

  1. Burada bu aralar çok sıcak Mayıslar geçiyor :) Orucu zor tutuyorum defalarca burnum kanadı :) Buralarda soğusa keşke. Bugün hava sıcaklığı 32 derece olarak görüyordum arabada yuh dedim resmen :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bizde henüz yirmili derecelere çıkamadı. Bekliyoruz sabırla ☺️

      Sil
  2. Bizde de saatli maarif takviminde yazan fırtınalar falan hep doğru çıkıyor . Vae bir bildikleri eskilerin.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Eskiler doğayı ve birlikte yaşamayı biliyorlarmış.

      Sil
  3. Eskiler bence bu işi biliyor...

    YanıtlaSil
  4. Eskilerin söylediklerini yabana atmamak gerek...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Doğa konusunda özellikle çok deneyimliler ☺️

      Sil
Daha yeni Daha eski