Stefan Zweig - Satranç

Schachnovelle


Satranç Romanı Özeti

Stefan Zweig'in orjinal adıyla "Schachnovelle" Satranç adlı kısa romanı ölümünden kısa bir süre önce ortaya çıktı ve dünya edebiyatında kalıcı bir yere sahip oldu. Öyle ki Zweig denince akla ilk gelen kitaplardan Satranç... Zweig, Gestapo'nun yaptıklarına misilleme olarak Dr. B. figürünü kullanıyor. Bu kişi, çeşitli manastırların ve varlıklarının yönetiminden sorumludur. Dr. B.'nin sorumluluğundaki Kilise mülkünü ele geçirmek için, Naziler onu hücre hapsine kapatırlar. Dr. B. günün birinde bir kitap bulur. Hücresine geri döndüğünde, kitabın son derece stresli izolasyonda özlediği değişikliği ona vereceğini umuyor. Ama ilk başta büyük bir hayal kırıklığı olan bir satranç oyunları koleksiyonu olduğu ortaya çıkar Yine de kitabı okur ve hayalinde satranç oyununun çeşitli hamlelerini canlandırır. Ancak bir süre sonra durumu kötüleşir. Bir doktor yardımı ile bir yıl sonra serbest bırakılır. Ülkeyi terk etmesi şartı konulunca Arjantin'e göç eder. Anlatıcının bakış açısından, kısa roman yolculuk sırasında başlar. Viyanalı bir gazeteci olan anlatıcı, arkadaşı McConnor ile birlikte gemide, Dr. B. ve önde gelen bir yolcu: dünya satranç şampiyonu Mirko Czentovic'i bir araya getirir. Mütevazı bir geçmişe sahip olan Czentovic, bu arada öne çıkan statüsü sayesinde kendini beğenmiş bir karakter haline gelmiştir. Gazeteci Dr.B. 'yi bir satranç oyununda Czentovic'e karşı oynamaya ikna eder. Czentovic, Dr. B'nin oyun konusundaki bilgisinden haberdar değildir..

Önemli karakterler
Dr. B., tanınmış bir Viyanalı avukat
anlatıcı olarak hareket eden bir gazeteci
McConnor, bir Amerikalı
Mirko Czentovic

Stefan Zweig'in kitabının yazıldığı dönemde dünya, Nasyonal Sosyalizmin dehşetiyle şekillenmişti. İtaat etmeyen herkese baskı yapıldı, zulmedildi veya hapse atıldı. Kendisi de Yahudi köklerine sahip olan Zweig, bu tiranlığın karanlık taraflarını ilk elden tanıdı. Kısa romanda Dr.B.'nin zeka ve entelektüel yetenekleri arasındaki büyük tutarsızlık. bir yanda dünya satranç şampiyonu Czentovic’in inanılmaz becerileri. Her ikisinin de harika becerileri var - ancak Czentovic 'inkiler  esas olarak satranç oyunuyla sınırlı. Yazar ve arkadaşı McConnor arasındaki konuşmalarda yazar, dikkatle gözlemlenen karakter çalışmalarını yeniden üretir. Dr. B., bir oyuna sadece kendisine uygun bir ücret teklif edilirse dahil olan kibirli, kendini beğenmiş bir adam. Anlatıcı, Czentovic'in kişiliğini çabucak anlar - bu yüzden ilk olarak Czentovic'in kibirini yakalamak için ona kurgusal bir röportaj sunarak onu bir oyun oynamaya ikna etmeye çalışıyor. Dr. B., Czentovic'ten çok daha üstün bir zeka seviyesi olmasına rağmen psikolojik sorunları onu zorluyor. 
Satranç kitabını herkes okumalı mı derseniz, mutlaka okumak gibi bir zorunluluk yok. Zweig, Kafka gibi yazarları biraz olsun anlayabilmek için, onların yaşadığı dönemi bir ölçüde de olsa incelemek gerekir. Nazi Almanyası'nda iki Yahudi bu yaşanan felaketlere sanatçı ruhlarıyla kayıtsız kalamadıkları için; hissetiklerini kitaplarına da yansıtmışlar. Kafka'nın da ilk kitabını okuduğumda tam bir bağlantı kuramamıştım, sonradan hayatını okuduğumda neden bu ruh hali içinde olduğunu anlayabildim. Bir arkadaşım yazarların hayatına ne kadar meraklısın demişti. Mutlaka ilgimi çeker bir kitabı kimin yazdığı, nasıl bir hayatı olduğu. Tüm kitaplar yazarın kişiliğini yansıtacak diye bir şey yok ama bazı yazarların yaşamları kitaplarını da birebir etkileyebiliyor.

Okuduğum diğer Zweig kitapları:



25 Yorumlar

Yorumlara link eklemeyiniz tıklanabilir link olan yorumlar yayınlanmaz. Please don' t add your links at the comments they will not published.

  1. Az önce başka bir blogda da gördüm bu kitabı. Yazarı bu kitabı yazdıktan kısa bir süre sonra eşiyle intihar etmiş. İlgimi çekti.

    YanıtlaSil
  2. yazarın okuduğum kitaplarını çok ço beğendim hatta bazılarını iki kere okumuşluğum var. satnranç'ı da en yakın zamanda alıp okuyacağım =) elinize sağlık =) mutlu pazarlar

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Rahat okunan bir yazar. Sevgiler canim 😊

      Sil
  3. Muhteşem bir eser. yazarın insan ruhunu tahlil etmedeki başarısı tartışılmaz. ardından Merhamet'i de okudum o da çok etkileyiciydi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet tahlilleri çok güzel ve akici bir anlatimi var.

      Sil
  4. Kısacık bir çırpıda okunası kitaplardan demek ki , o zaman hemen alıp okuyalım tavsiye eden bir kitap kurdu ise mutlaka dikkate almalı :) Teşekkürler

    YanıtlaSil
  5. Özendim Derya inan. Biliyordum ama okumamıştım. Teşekkürler...

    YanıtlaSil
  6. Okudum, okudum ama biraz hızlı okudum, sindiremeden...

    YanıtlaSil
  7. Zweig ile tanıştığım kitap Santranç. Yazar anlatım tarzı ile kendisine bağlıyor 😉

    YanıtlaSil
  8. Bu kitabı o kadar duydum ki okumuş kadar oldum ben.

    YanıtlaSil
  9. Konusu güzel,okuması kısa bir kitap..Bu yazıyı okuyunca okunmak için bekleyen kitaplarım geldi aklıma..

    YanıtlaSil
  10. Bu kitabı bir çok blogda gördüm. Kitaplığımda varolmasına rağmen okumak bir türlü nasip olmadı...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Çok kolay okunan bir kitap tavsiye ederim.

      Sil
  11. Benim de uzun süredir okumayı çok istediğim ama bir türlü okumayı başaramadığım kitap 🙄. En kısa zaman da inşallah. Yorumuna sağlık Deryacım sevgilerimle ❤💕

    YanıtlaSil
  12. Bayadır okumak istiyip ertelediğim bir kitap ☺

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zaman ayrilirsa bir günde bile okunuyor 😊

      Sil
  13. Satranç birkaç saatte bitirdiğim ve keşke bitmeseydi dediğim bir kitaptı benim için tadı damağımda kaldı.

    YanıtlaSil
Daha yeni Daha eski