Mutlaka Okumanız Gereken 5 Paul Auster Kitabı

Görsel: Deutschlandfunkkultur

Geçtiğimiz günlerde önemli bir yazarı, Paul Auster' i kaybettik. Üzülerek söylüyorum, okuma listemde kitapları olmasına rağmen henüz okumadığım bir yazar. New York Üçlemesi, 4321 kütüphaneye rezerve ettiklerimdi. Ancak herhalde çok okunuyor ki, bir türlü sıram gelmedi. New York Üçlemesi' ni satın alayım dedim; sipariş verdiğim hiç bir online kitapçıda kalmamış. Tabii önemli ve tanınan bir yazar ölünce kitapların satışı tavana fırladı. 

Yaşlılığına kadar üretken olan  ABD'li yazar Paul Auster, arkasında oldukça fazla kitap bıraktı. Peki siz de benim gibi yeni başlayacaksanız hangi başlıkları okumalısınız? Ben en çok okunanlardan 5 kitaplık bir liste yaptım. Ancak kitapları okudukça yazılarımı da ekleyeceğim. 

New York Üçlemesi 

Cam Kent

Bu üç polisiye roman Paul Auster'ın uluslararası atılımını gerçekleştirmesine yardımcı oldu. Bu kitaplarda yazarın ömür boyu romanlarına kendini yazma alışkanlığını görüyoruz. "Cam Şehir" başlıklı ilk bölümde, roman karakteri Paul Auster özel bir dedektiftir. Yazar Daniel Quinn, Auster'la karıştırılınca, oğlu hayatından endişe duyan bir din araştırmacısını takip etme görevini kabul eder.

Hayaletler

 Auster kendisini özel bir dedektife dönüştürüyor ve o da daha sonra bir yazar tarafından temsil ediliyor; bu kitabın edebi kapsamına işaret eden ustaca bir anlatı yapısı, bu aynı zamanda suç gerilim türü açısından da heyecan verici derecede ikna edici. Bunu her zaman takıntıları ve kaybolan insanları konu alan “Gölgeler Koy” ve “Kapalı Kapılar Ardında” izliyor.

Kilitli Oda

“Son Şeyler Ülkesinde” 

Son Şeyler Ülkesinde

"Bunlar son şeyler" diye yazıyor bu kitapta Paul Auster. Birer birer kayboluyorlar ve bir daha geri dönmüyorlar. Size gördüklerimi ve artık var olmayanları anlatabilirim ama bunun için fazla zamanımız olmayacak. Artık her şey çok hızlı gelişiyor ve yetişemiyorum. (…) Bunlar son şeyler. Bir gün bir ev duruyor, ertesi gün yok oluyor.” “Son Şeyler Ülkesinde” distopyası böyle başlıyor. Yazarı meşhur eden ve varoluşçu bir şekilde “son şeylerle” oynayan başlıklardan biridir. Mektup niteliğindeki roman, genç Anna Blume'un isimsiz büyük bir şehirde hayatta kalma mücadelesini anlatıyor. Burada ölüm hüküm sürüyor: sözde yarışçılar kolektif olarak birbirlerinin ölümüne koşuyorlar, "son atlamada" kendinizi yüksek bir binanın çatısından atıyorsunuz. Ancak evsiz Anna yaşamak ister ve yaşlı bir kadının yanına ve daha sonra soğuk kış aylarında bir kütüphaneye sığınmak ister. Baskıcı, son derece heyecan verici ve zamanın ötesine geçen ilginç bir roman.

“4321” 

4321

Sayısal başlıklı bu roman 1264 sayfadan oluşuyor - başyapıt ve iki anlamda hayatın eseri: Auster, ellili ve altmışlı yıllarda yaşayan baş kahramanı Archibald Ferguson'un dört kurgusal biyografisini yaratıyor. “Archie” bazen taşralı, bazen takıntılı, bazen şanssız, bazen de parlak bir sanatçı gibi görünüyor. Auster burada çok sayıda metinlerarası referansla kendisinin ikinci kişiliğini çiziyor 4, 3, 2 ve 1 - bunlar genel bir resim oluşturmak için birbirine uyan farklı yaşam planlarıdır.

“Kayıplar”

Bu şiir kitabında toplanan şiirler Auster'ın romancı olarak bilinmediği dönemden, 1970'lerden geliyor. Bunlar gündemdeki olaylarla ilgili gizemli, kafiyesiz dizelerdir.

Kan Banyosu Ulusu

Bu son kitap politik bir makaledir ve Auster'ın yaşlılığına kadar bu işin içinde olan yazarlardan biri olduğunu örnek bir şekilde göstermektedir. ABD'de demokrasiye yönelik tehdide defalarca değindi ve Trump'a Karşı Yazarlar girişiminin kurucularından biriydi. Makalesi, “Kan Banyosu Ulusu” ABD ve onun silah sevgisiyle polemik niteliğinde bir hesaplaşmadır. Auster, biyografisini oyuncak Colts'tan ve çocukluğundaki Batı kültünden bir aile sırrına kadar uzanan bir yelpazeden yararlanıyor: büyükbabası büyükannesini vurmuştu. Auster, silah haklarının köle sahibi toplumdan çıktığı tezini öne sürüyor. Metnine, ünlü katliamların yaşandığı yerlerin rahatsız edici siyah-beyaz fotoğrafları eşlik ediyor.

Paul Auster' in pek çok kitabı Türkçe' ye çevrilmiş. Kitap fotoğraflarının altında verdiğim linklerden ulaşabileceğiniz gibi, Can yayınlarında da çok sayıda kitabını bulabilirsiniz.

Paul Auster Hakkında

1947'de Newark, New Jersey'de doğan Amerikalı yazar Paul Auster, 1970'lerin başında karşılaştırmalı edebiyat ve İngilizce okuduktan sonra üç yıllığına Fransa'ya taşındı. Daha sonra Columbia Üniversitesi'nde ders verdi. 1987 yılında “New York Üçlemesi”nin bir parçası olan “Cam Şehri” romanının yayımlanmasıyla yazar olarak büyük atılımını gerçekleştirdi. Bu eserdeki üç hikaye de klasik polisiye hikayeleri olarak başlıyor ancak daha sonra farklı kimliklerle yapılan bir deneye dönüşüyor. Kimlikle ilgili soruların yanı sıra Paul Auster'ın çalışmalarının ana temalarından biri de şanstır. Ayrıca yazıyı motif olarak defalarca kullanıyor.  2002 tarihli “İllüzyonlar Kitabı”, 2010 tarihli “Sunset Park” ve 2017 tarihli otobiyografi tarzındaki “4 3 2 1” adlı romanlarıyla tanınıyor. Samuel Beckett, Miguel de Cervantes ve Jorge Luis Borges'in eserleri Auster'ın yazıları üzerinde güçlü bir etkiye sahiptir. Aynı zamanda çevirmen, editör ve yönetmen olarak da çalışan yazar, 1982 yılından bu yana yazar Siri Hustvedt ile evlidir. Kanser hastalığına yenik düşen yazar, 20 Nisan 2024' te yaşamını yitirdi.

Deli Kızın Bohçası' nda Biyografiler