Bahçecilikte zararlılarla mücadele, kimyasal
ilaçlar yerine doğal yöntemlerle de etkili bir şekilde yapılabilir. Bazı
bitkiler, sahip oldukları kokular, salgılar veya diğer özellikleri sayesinde zararlıları
uzak tutar. İşte bahçeleri zararlılara karşı koruyan ve bu işlevleriyle bilinen
bazı bitkiler ve nasıl ekilmeleri gerektiği:
1. Nane (Mentha)
Nane, güçlü kokusu sayesinde birçok böceği uzak tutar. Özellikle karıncalar, sivrisinekler ve sinekler üzerinde etkilidir. Uzadıkça kesip kurutabilir ve kış boyunca kullabilirsiniz. Taze nane yaprakları da limonlu suya, yemeklere, tatlılara konabilir ve çayı yapılabilir. Tüm yıl kullanılabilen faydalı bir bitki.
Nereye Ekilmeli: Sebze bahçelerinin kenarlarına veya saksılara ekilebilir. Nane, hızlı yayılan bir bitki olduğu için kontrollü bir alanda tutulması önemlidir. Uzun yıllara dayanan tecrübemle gözlemlediğim, naneye gerçekten zararlı gelmiyor. Hatta çok sinir olduğum kabuksuz sümüklü böcek bile yemiyor. Ancak çok yayılıcı olduğundan o konuda dikkatli olmak gerekiyor.
Nasıl Ekilmeli: İyi drene edilmiş toprakları sever. Yarı gölge alanlarda da yetişebilir ancak tam güneşte daha iyi performans gösterir. Naneyi dikerken sapın ucundan değil, yatay olarak sadece bir yaprak ucu dışarıda kalacak şekilde toprağa daldırırmalısınız.
2. Lavanta (Lavandula)
Lavanta, güzel kokusu ile bilinir
ve bu koku aynı zamanda sinekleri, güveleri ve pireleri de uzak tutar. Bu özelliği nedeniyle sıklıkla güllerin dibine ekilir.
Nereye Ekilmeli: Bahçe
sınırlarına veya yürüyüş yolları boyunca ekilebilir. Ayrıca meyve ağaçlarının
altına da ekilebilir.
Nasıl Ekilmeli: Tam güneş alan
yerleri tercih eder. Kumlu ve
iyi drene edilmiş toprakları sever.
3. Biberiye (Rosmarinus officinalis)
Biberiye, kokusu ile sivrisinekler ve çeşitli
böcekler üzerinde caydırıcı etkiye sahiptir.
Nereye Ekilmeli: Sebze yataklarının yakınlarına
veya saksılara ekilebilir.
Nasıl Ekilmeli: Tam güneş alan ve iyi drene
edilmiş toprakları tercih eder. Kuraklığa dayanıklıdır.
Biberiye birkaç yıl dayanıyor. Kestikçe yeniden yeşeriyor ancak zaman içinde alttaki kısım odunlaşıyor ve bitki biçimsiz bir hal alıyor. En iyisi aslında birkaç yılda bir yenilemek.
4. Kadife Çiçeği (Tagetes)
Kadife çiçeği, özellikle nematodları ve beyaz
sinekleri uzak tutmada etkilidir.
Nereye Ekilmeli: Sebze bahçelerinin çevresine
veya yatakların arasına ekilebilir.
Nasıl Ekilmeli: Güneşli yerleri ve iyi drene
edilmiş toprakları sever. Düzenli sulama ile daha sağlıklı büyür.
5. Fesleğen (Ocimum basilicum)
Fesleğen, sinekler ve sivrisinekler üzerinde caydırıcı etkiye sahiptir. Ayrıca domates bitkilerinin yanında ekildiğinde büyümeyi teşvik eder. Ancak yine tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim ki tırtıllar ve çekirgeler fesleğeni çok seviyor.
Nereye Ekilmeli: Domates yataklarının yanına
veya saksılara ekilebilir.
Nasıl Ekilmeli: Tam güneş ve nemli, iyi drene
edilmiş toprakları tercih eder. Düzenli olarak sulanmalıdır.
6. Sarımsak (Allium sativum)
Sarımsak, pek çok zararlı böcek türüne karşı
caydırıcı etki gösterir. Özellikle yaprak bitleri, kırmızı örümcekler ve Japon
böcekleri üzerinde etkilidir. Yıllarca dayanıyor ve yapraklarından kesip salatalara ve yemeklere katarsanız nefis bir lezzet veriyor. Bitki de kesilen yerden tekrar büyüyor.
Nereye Ekilmeli: Sebze yataklarının içine veya
kenarlarına ekilebilir.
Nasıl Ekilmeli: Güneşli yerlerde ve iyi drene
edilmiş topraklarda yetişir. Ekimden önce toprağı iyice hazırlamak önemlidir.
7. Nasturtium (Tropaeolum majus)
Nasturtium bitkisi, yaprak bitleri ve beyaz sinekler gibi zararlıları çeker ve böylece diğer bitkilerin korunmasına yardımcı olur. Çok sevdiğim ve her yıl tohumdan yetiştirdiğim bir çiçek. Sonbaharın son günlerine kadar dayanıyor. Böylece bahçenin canlılığı geçip soluklaşınca birkaç çeşit geç açan çiçekle daha uzun süre keyfini sürebiliyoruz.
Nereye Ekilmeli: Sebze yataklarının kenarlarına
veya diğer bitkilerin arasına ekilebilir.
Nasıl Ekilmeli: Güneşli veya yarı gölge
alanları tercih eder. İyi drene edilmiş, hafif toprakları sever.
Genel İpuçları
Düzenli Bakım: Koruyucu bitkilerin etkili
olabilmesi için düzenli bakım yapılmalı ve bitkilerin sağlıklı kalması
sağlanmalıdır.
Çeşitlilik: Birden fazla koruyucu bitki türünü
bir arada kullanmak, zararlılara karşı daha geniş bir savunma sağlar.
Ekim Zamanı: Bitkilerin ekim zamanları ve uygun
iklim koşulları göz önünde bulundurulmalıdır. Her bitkinin ekim ve bakım
gereksinimleri farklı olabilir.
Bu koruyucu bitkilerle zararlılarla mücadele
ederken, aynı zamanda bahçenizin biyolojik çeşitliliğini artırabilir ve
kimyasal kullanımı azaltabilirsiniz. Bu doğal yöntemler, çevreye ve
bahçenizdeki diğer faydalı böceklere zarar vermeden sağlıklı bir ekosistem
oluşturmanıza yardımcı olacaktır.
Biberiye bizim buralardaki sivrilerde etkili olmuyor. Bende epey büyük 2 farklı yerde var. Lavantayı tutturamadım bir türlü. Çok severim.
YanıtlaSilLavanta dere kumu ve hafif taşlı toprağı çok seviyor ☺️
Silbahçem olsa her yerinde frezya olurduuu :)
YanıtlaSilFrezya çok güzel kokuyor ben ektim ama olmadı bizde.
SilGeçen havaalanında karasinek doluydu, üzerime falan konuyorlardı. Çantama biberiye yağı atmıştım, saçım elektriklenirse sürerim diye. Koluma süreyim işe yarar mı acaba dedim, bir daha konmadılar koluma. Lavanta kolonyası sürünce de sivriler falan kaçıyor. Böyle güzel kokuların böcekleri kaçırması ne harika değil mi :)
YanıtlaSilBunu bilmiyordum yazın biberiye yağı kullanalım bari 😊
Sil